CƠM TRÁI DỪA TÔM RANG

Tôi sinh ra và lớn lên ở một nơi thuộc miền Tây yên bình và trù phú. Có lẽ vì vậy mà trong tôi luôn dạt dào hình ảnh bạt ngàn của rặng dừa xanh - những thứ bình dị nhưng thân thuộc khiến cho trái tim tôi dù đi bất cứ nơi đâu cũng thấy nhớ. Đúng kiểu “Tôi lớn lên đã thấy dừa trước ngõ – Dừa ru tôi giấc ngủ tuổi thơ...”. Mẹ tôi thường dùng cơm dừa nạo hơi cứng để kho. Đặc biệt nhất là mỗi khi đến dịp sinh nhật tôi, thế nào mẹ cũng trổ tài làm món cơm trái dừa tôm rang để thiết đãi. Nghe các bạn khen nức nở món cơm là tôi thấy phổng cả mũi, cảm giác lâng lâng tự hào vô cùng! Tự nhiên tôi thấy yêu lắm mảnh đất quê hương, yêu những cây lành trái ngọt, yêu món ăn dân dã mà rất đặc biệt cùng một tình yêu nồng cháy đối với mẹ, người đã truyền cho tôi những cảm xúc đẹp đẽ này.

Tôi không biết món cơm trái dừa tôm rang xuất hiện từ bao giờ, chỉ biết là mẹ tôi nấu rất ngon. Món ăn tuy đậm chất thôn quê nhưng lại mang hương vị khó quên cho người thưởng thức. Hồi nhỏ, mỗi lần mẹ nấu xong, tôi đều không nỡ ăn vì nhìn nó quá đẹp, quá hấp dẫn. Mẹ tôi phải “năn nỉ” là ăn liền mới ngon, không ăn để lâu cơm sẽ hư thì phụ công mẹ. Nghe vậy tôi mới ăn từng chút một như sợ sẽ hết mất. Có lẽ do ăn chậm nên tôi càng cảm nhận rõ ràng hương vị của món mẹ nấu.

          Cơm trái dừa mẹ nấu không khác nhiều với cơm lam của đồng bào Tây Bắc là mấy. Nhưng thay vì sử dụng ống tre, thì mẹ dùng trái dừa xiêm để nấu. Để có được món cơm trái dừa thơm ngon thì các công đoạn từ lựa chọn nguyên liệu đến chế biến đòi hỏi một sự tỉ mỉ, cầu kỳ nhất định. Nguyên liệu chính mẹ chuẩn bị là trái dừa xiêm và gạo, mẹ còn cho thêm cà rốt, đậu que, bí đỏ, thịt tôm…được thái hạt lựu để tăng tính thẩm mỹ và tăng hương vị cho món ăn. Mẹ bảo cơm trái dừa phải ăn cùng với tôm rang nước cốt dừa mới đúng chất của món ăn này.

Mẹ chọn trái dừa xiêm vừa nạo tới, không quá non cũng không quá già, cắt phần đầu của trái dừa, lấy hết nước ra ngoài. Trái dừa lúc này sẽ đóng vai trò như một chiếc nồi để nấu cơm, phần cắt trên đầu trái chính là nắp nồi. Gạo trắng sau khi vo sạch, mẹ cho vào trái dừa. Nước nấu cơm thay vì dùng nước lọc bình thường thì mẹ sẽ thay bằng nước dừa vừa mới lấy ra. Cơm trái dừa mẹ không nấu trực tiếp trên lửa mà cho vào một nồi to, đem chưng cách thủy.

Mẹ dạy tôi cách nấu món cơm trái dừa ngon thì lượng nước dừa và gạo phải vừa vặn, nước ít quá cơm sẽ cứng, nhiều thì cơm nhão. Chỉ cần nấu quen tay thì nghe mùi thơm từ nồi hấp chưng cách thủy tỏa ra là sẽ biết cơm chín hay chưa.

Khi cơm vừa chín tới, mẹ vớt trái dừa ra khỏi nồi hấp, lấy cơm trong trái dừa ra cho cơm vào tô lớn. Dùng chảo làm nóng dầu ăn, phi thơm thịt tôm đã thái hạt lựu cho chín, nêm thêm chút gia vị rồi trộn đều với cà rốt, đậu que, bí đỏ… Sau đó mẹ cho hỗn hợp cơm đã trộn vào trái dừa, hấp trong nồi hấp thêm khoảng 5-7 phút nữa cho ngấm và đảm bảo chín hết các nguyên liệu phụ kèm. Vậy là mẹ đã hoàn thành phần chính của món ăn.

Cơm trái dừa mẹ nấu được ăn kèm với tôm rang nước cốt dừa. Tôm rang có thể dùng tôm đất, tôm bầu hay tôm càng xanh… nhưng mẹ bảo ngon nhất vẫn là tôm đất đánh bắt từ sông vì có vị ngọt tự nhiên và thịt tôm săn chắc hơn. Mẹ cắt đầu và chân tôm, rửa sạch, ướp gia vị rồi cho lên bếp để lửa riu riu (lửa nhỏ) để rang. Dừa khô nạo lấy cái, vắt lấy nước cốt. Mẹ cho nước cốt vào chảo tôm đang rang. Thịt tôm ngấm gia vị và nước cốt dừa có mùi vị mằn mặn, beo béo, rất thơm ngon. Chưa được ăn, đứng kế bên thôi là đã thấy cồn cào trong bụng rồi, cảm giác nước miếng như đang tứa ra nơi khóe miệng. Thèm quá đi à!

          Mẹ tôi chỉ là một người nông dân chất phác, quanh năm gắn bó với ruộng vườn nhưng lại có thể chế biến ra món ăn độc đáo từ loài trái cây đặc trưng của quê hương. Tôi hiểu ra, khi người ta nấu ăn bằng tất cả yêu thương thì khả năng sáng tạo là vô hạn và món ăn sẽ trở nên đặc biệt vô cùng!./.

Trần Thị Kim Ngân