NGÀY MAI CON MUỐN ĂN ỐC CHUỐI ĐẬU MẸ NẤU

Nằm cạnh mẹ trong một buổi tối se lạnh đầu thu, tôi lắng nghe từng câu chuyện mẹ kể, từ chuyện tuổi thơ của mẹ đi chăn trâu cắt cỏ, đến chuyện yêu và lấy bố, từ chuyện tôi được sinh ra trong cái nóng oi bức giữa trưa hè tháng tư, đến chuyện ngày đầu tiên tôi đi học,…

Mẹ kể rất nhiều chuyện còn tôi chỉ im lặng và chìm đắm vào khung cảnh làng quê đang dần hiện ra trong đầu. Lũy tre làng, cánh đồng lúa, tiếng ve kêu râm ran, tiếng gió lùa vào mái nhà tranh sột soạt và tiếng lách tách của mấy que củi khô cháy trong gian bếp. Sự miên man hồi tưởng ấy chợt dừng lại khi mẹ kéo chăn đắp lên bụng tôi. Lòng bàn tay của mẹ chạm vào tay tôi, rất nhanh đã thu lại nhưng đủ để tôi cảm nhận rõ mấy miếng da thô ráp như đang được độn lên bởi mấy chục năm vất vả mưu sinh nuôi chúng tôi khôn lớn.

Tôi cầm lấy tay mẹ, sờ những ngón tay thon dài, mảnh mai nhưng đầy vết chai sẹo. Tôi nhớ về những ngày xưa cũ, ngày ấy mẹ vẫn thường dậy từ hai giờ sáng, đạp xe đi hết con đường dài chừng mấy cây số, lội xuống con sông nước ngập đến ngang lưng để mò cua bắt ốc. Cặm cụi như thế đến tờ mờ sáng, mẹ mang số ốc đó đến chợ huyện đổi lấy gạo và một ít gia vị nấu ăn.

Bữa ăn gia đình tôi khi ấy là những món đơn giản và giá rẻ, vì nhà tôi quả thực rất nghèo. Nói đúng hơn, bữa ăn phụ thuộc vào những gì mẹ đổi từ số ốc mẹ bắt được như rau lang, rau ngót, một chút thịt lợn hay mấy con nhái, … Nền kinh tế xã hội sau cải cách đổi mới vài năm vẫn còn khá yếu và nhà ai cũng nghèo nên đổi đồ trở thành hình thức giao dịch chủ yếu. Có những hôm không đổi được hết ốc, mẹ mang chúng về và nấu thành nhiều loại món: ốc xào, ốc hấp, … đặc biệt là món ốc chuối đậu mà tôi thích.

Ốc chuối đậu là món ăn tuổi thơ của tôi. Mới nghĩ đến thôi, lòng tôi đã cuộn trào cảm xúc xốn xang và thương nhớ, nơi đầu lưỡi dường như vẫn còn cảm nhận được vị nhuyễn đặc và mềm mịn của chuối được nấu kỹ. Tôi quay sang ôm lấy mẹ và bảo:

- Mẹ, con biết ngày mai con muốn ăn gì rồi. Ngày mai con muốn ăn ốc chuối đậu mẹ nấu.

Trong đêm tối, tuy không nhìn rõ gương mặt mẹ nhưng tôi biết mẹ cũng bất ngờ lắm. Một phần vì mới chiều nay thôi, khi mẹ hỏi tôi muốn ăn gì, tôi vẫn trả lời bằng câu nói quen thuộc “con ăn gì cũng được ạ”. Một phần nữa vì đã rất lâu rồi, gia đình tôi chưa ăn lại món ăn đó – chính xác là kể từ ngày mẹ được nhận vào làm việc tại một nhà máy cách nhà tôi chừng nửa cây số, không còn phải vất vả lặn lội với công việc bắt ốc từ nửa đêm, món ốc chuối đậu ấy dần dần bị lãng quên và không còn xuất hiện trong bữa ăn gia đình tôi.

Mẹ gật đầu đồng ý với tôi nhưng lại đùa rằng mẹ quên cách nấu món đó rồi, rằng tôi có thể nhắc lại cho mẹ được không. Tôi hào hứng kể. Mỗi lần nấu ốc chuối đậu, mẹ lại tất bật trong gian bếp rán từng bìa đậu, chốc chốc lại quay sang khều từng con ốc để lấy thân ốc và bỏ ruột đen, lột vỏ và thái chuối xanh, băm nhỏ từng chiếc lá tía tô. Gian bếp nhỏ chật hẹp nơi bập bùng ánh lửa từ đống củi khô có mẹ ngồi nấu ốc chuối đậu và có đứa trẻ con thập thò trông đợi ngoài cửa – là tôi vốn đã trở thành bức tranh ấm áp tình thân mà tôi không thể quên.

Món ốc chuối đậu